Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây bệnh viêm dạ dày. Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây viêm dạ dày:
* Nguyên nhân do lối sống:
Chất cồn trong bia, rượu có tác động xấu tới dạ dày. Nó phá hoại lớp nhầy bảo vệ của niêm mạc dạ dày. Đồng thời, chất acetaldehyde sau quá trình chuyển hóa từ men rượu tích tụ trong cơ thể mà không thể chuyển hóa hết thành aceatate sẽ gây tổn thương cho gan. Khi gan bị tổn thương, hoạt động tiêu hóa kém đi dẫn đến dạ dày cũng bị ảnh hưởng và kém đi từng ngày.
Việc hút thuốc lá gây hại cho toàn bộ cơ thể người hút, trong đó có dạ dày. Khi hút thuốc, các chất độc có trong khói thuốc lá, chủ yếu là nicotine sẽ thúc đẩy cơ thể bài tiết acid clohydric và pepsin – những chất trực tiếp ăn mòn niêm mạc dạ dày, đồng thời ức chế sự tổng hợp prostaglandin – chất có vai trò bảo vệ và phục hồi niêm mạc, thu hẹp các mạch máu dạ dày, từ đó dẫn tới tổn thương lớp bảo vệ này. Nicotine cũng khiến cholat có trong mật bị chảy ra ngoài dẫn tới dạ dày bị tổn thương nghiêm trọng.
Thói quen ăn vội vàng, bỏ bữa, ăn quá no, ăn đêm, vừa ăn vừa xem tivi hoặc đọc sách, truyện… khiến dạ dày phải làm việc quá mức. Dạ dày là nơi lưu trữ thức ăn tạm thời, khi quá trình tiêu hóa không được lưu thông, thức ăn bị ứ trệ khiến dạ dày tiết ra nhiều acid HCl để tiêu hóa thức ăn. Việc tiết dịch acid quá mức của dạ dày sẽ ăn mòn niêm mạc dạ dày, lâu dần dẫn tới viêm loét và gây ra các bệnh khác.
* Nguyên nhân do nhiễm các loại vi khuẩn, nấm:
Có nhiều loại nấm có thể gây bệnh cho người, tuy nhiên nấm gây bệnh cho các cơ quan nội tạng nói chung và gây bệnh cho hệ thống tiêu hóa nói riêng, thường gặp nhất là nấm Candida. Bệnh ở dạ dày – ruột (gastrointestinal candidiasis) do nấm Candida gây ra có thể dẫn tới viêm phúc mạc, có thể lan theo đường máu tới gan, các cơ quan khác.
Do nhiễm kí sinh trùng (thường là các loại anisakis): Người tình cờ bị mắc bệnh do ăn phải các loại gỏi cá sống hoặc cá, mực bị nhiễm ấu trùng giun chưa được nấu chín kỹ dưới mọi hình thức. Khi xâm nhập vào cơ thể, ấu trùng giun chui qua thành dạ dày hoặc ruột non và tạo nên những ổ áp xe ưa bạch cầu toan tính, gây phù nề, dày cứng niêm mạc thành dạ dày, ruột; triệu chứng này rất dễ nhầm với ung thư dạ dày, ruột hoặc viêm ruViêm dạ dày do vi khuẩn (thường là Helicobacter pylori): Vi khuẩn Hp sau khi xâm nhập vào cơ thể, chúng chui vào lớp nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày. Tại đây, chúng tiết ra một số chất làm kích thích dạ dày tiết acid nhiều hơn nên lượng acid dư thừa lớn là yếu tố dẫn tới viêm loét dạ dày. Không chỉ vậy, vi khuẩn Hp còn làm suy yếu lớp chất nhầy bảo vệ niêm mặc dạ dày bằng cách tiết ra độc tố làm tổn thương các tế bào nằm dưới lớp chất nhầy. Do vậy, những tế bào bị tổn thương này càng dễ dàng bị acid dư thừa phá hủy, lâu ngày dẫn tới viêm loét dạ dày.
* Nguyên nhân khác:
Do điều trị thuốc kháng sinh lâu dài: Hầu hết các loại thuốc này khiến chất bảo vệ dạ dày là prostagladine bị giảm khiến dạ dày dễ bị viêm loét. Theo một số nghiên cứu thống kê cho thấy có đến 15% người bệnh dùng các loại thuốc giảm đau, kháng viêm liên tục trên 3 tháng sẽ bị viêm loét dạ dày, 50-80% số người đã nhập viện đã và đang sử dụng các loại thuốc này. Ngoài ra, các nghiên cứu còn chỉ ra rằng nếu dùng liên tục trên 1 năm các loại thuốc giảm đau, kháng viêm còn có thể gây xuất huyết dạ dày.
Do đã trải qua quá trình xạ trị hoặc xạ trị ngẫu nhiên: Các biện pháp điều trị bệnh ung thư như xạ trị liệu, hóa trị liệu có thể dẫn đến viêm, loét, thậm chí xuất huyết dạ dày và các biến chứng khác.
Tăng tiết acid dạ dày thường xảy ra khi bị căng thẳng: Khi có một tác động stress mạnh và bất chợt (hay còn gọi là sốc), hoặc khi stress kéo dài khiến cơ thể huy động thêm chất cortisol để điều chỉnh quá trình trao đổi chất. Cortisol không chỉ gây tăng yếu tố tấn công niêm mạc dạ dày bởi nó khiến acid HCl và men pepsine tăng quá mức, cortisol còn ngăn cản sự bài tiết những chất bảo vệ niêm mạc dạ dày. Ngoài ra, cortisol còn dập tắt các mầm mống của phản ứng tự miễn dịch và viêm nhiễm.
Hiện tượng trào ngược dịch mật: Khi van môn vị (van ngăn cách giữa dạ dày và ruột non) đóng không kín sẽ dẫn tới dịch mật trào ngược lên dạ dày. Mật trào vào trong dạ dày kết hợp với dịch acid dạ dày sẽ gây ăn mòn niêm mạc, dần dần tạo thành các ổ viêm loét dạ dày.
Chè dây còn có nhiều tên gọi khác là cây chè hoàng gia, cây song nho có tên khoa học là Ampelopsis cantoniensis thuộc loại dây leo mọc chủ yếu ở các vùng núichè dây có chứa hợp chất Flavonoid, có tác dụng chống viêm, chống oxi hóa và có thể cầm máu. Những bộ phận được sử dụng của chè dây là hoa lá và cành. Sử dụng càng nhiều lá càng tốt.chè dây có tác dụng kháng khuẩn có thể diệt được nhiều loại vi khuẩn trong đó có vi khuẩn HP (Helicobacter Pylori) gây đau dạ dày.Chè dây có vị đắng, tính mát có tác dụng thanh nhiệt, tiêu độc, lợi thấp nên đồng bào các dân tộc miền núi thường dùng để chữa các chứng đau bụng. Loại chè này dùng để điều trị các bệnh về đường tiêu hóa đặc biệt là đau dạ dày rất hiệu quả. Nếu bị đau dạ dày cấp được chẩn đoán có vi khuẩn HP thì nên kết hợp điều trị bằng Tây y với sử dụng trà dây sẽ có được tác dụng chữa trị tốt nhất.)